انحصار وراثت
انسان ها جامعه ای اجتماعی دارند و اجتماع نشانه ی مجموعه ای از روابط است. یکی از این روابط انحصار وراثت است. موضوعیت انحصار وراثت در بعضی از مواقع می تواند منجر به جدل ها و بروز اختلافاتی در میان افراد شود. به همین دلیل در اسلام قوانینی در این باب تعیین شده است که این قوانین اسلام در قوانین کشور به عنوان مصداق و قانون آمده اند. این قوانین می توانند به بروز نیامدن این مشکلات و جدل ها کمک فراوانی کنند.در این مقاله از مستر دادیار این موضوع را مورد بررسی قرار داده ایم.
انحصار وراثت چیست
مطمئنا اموال هر شخص حتی اگر یک پیراهن باشد باید به وراث آن شخص برسد. به همین دلیل بعد از فوت شخص، باید ورثه تعیین و مشخص گردند. ورثه به لحاظ قانونی باید تایید شوند تا مبادا حقی از کسی ضایع گردد. به این تعیین و تایید وراث از طرف مرجف قضایی و تشریفات آن انحصار وراثت گویند. به طور خلاصه انحصار وراثت به معنای تعیین وراث و میزان سهم هر شخص می باشد.
به حکم تاییدیه دادگاه تصدیق و یا گواهی انحصار وراثت گویند. برای آنکه سهم ورثه به آن ها داده شود و آنها بتوانند در سهم خود تصرف کنند لازم است تادیه گرفته شود. دادگاه با رسیدگی و بررسی دقیق این گواهی (تصدیق) صادر می کند سپس اشخاص مالک سهمی که به آن ها تعلق می گیرد هستند.
مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت
منظور از دادگاه در حقیقت در این مطلب شورای حل اختلاف است. بنا به قوانین مدنی کشور، پس فوت اداره ثبت احوال موظف است فوت متوفی را در سیستم ثبت و پس از آن شناسنامه متوفی را باطل کرده و گواهی فوت را صادر کند.
پس از صادر شدن گواهی فوت از سوی اداره ثبت احوال، یکی از ورثه با مراجعه به شورای حل اختلاف فرم انحصار وراثت (که در قسمت بعد درباره آن صحبت خواهیم کرد) را دریافت و همراه مدارک مورد نیاز و تمام مستندات همچون شناسنامه وراث، گواهی فوت و… و همچنین به همراه دو شاهد که به وراث آشنا هستند و آنها را می شناسند به دفتر اسناد رسمی مراجعه کرده و به این دفتر تحویل می دهد.
دفتر اسناد رسمی پس از بررسی گواهی ای به نام گواهی امضا به وراث تحویل می دهد که نشانه تایید ادعای متقاضی می باشد. بعد از انجام مراحل بالا شخص متقاضی باید لیست کاملی از تمام اموال شخص فوت شده، اعم از منقول و غیر منقول را به اداره دارای محل زندگی فرد متوفی تحویل دهند تا گواهی مالیا بر ارث نیز تحویل بگیرند.
کم کم به اخرین مراحل گرفتن گواهی انحصار می رسیم. متقاضی ارث پس از انجام کارهای گفته شده همراه با مدارک مورد نیاز و مدارک بدست آمده یعنی گواهی فوت صادر شده از سوی ثبت احوال، فرم انحصار وراثت شورای حل اختلاف، گواهی مالیات اداره دارایی منطقه، مدارک شناسایی و همچنین استشهاد شهود که در دفتر اسناد رسمی به امضا رسناده اید و تایید شده است، به نزدیکترین دادگاه مراجعه کرده و دادخواستی مبنی بر صدور این گواهی ثبت و تحویل می دهید.
پس از ثبت دادخواست در دادگاه، قاضی مدارک مربوطه را بررسی نموده و با هزینه شخص متقاضی دستور به ثبت آگهی در روزنامه داده می شود. این مورد بدین منظور است تا اگر شخصی ادعا و شکایتی نسبت به پرونده دارد، از پرونده مطلع شده و به دادگاه مراجعه کند. در صورتی که شخصی برای اعتراض به دادگاه مراجعه نکند، قاضی گواهی را صادر و سهم هر شخص را مشخص می کند.
فرم انحصار وراثت
همانطور که در قسمت های قبل اشاره شد، فرم انحصار وراثت را باید به دفتر اسناد رسمی تحویل بدهید تا همراه با دیگر مدارک به امضای این دفترخانه برسند. نمونه ای از این فرم:
هزینه انحصار وراثت
هزینه انحصار وراثت می تواند برای افراد مختلف متفاوت باشد. چرا که این هزینه تحت تاثیر یک سری عوامل همچون داشتن وکیل، هزینه چاپ آگهی و میزان مالیات که بسته به دارایی متوفی متغیر است، دارد.
یکی دیگر از عواملی که بر هزینه ها تاثیر می گذارد بدهی داستن شخص متوفی می باشد. طبق قانون در صورت پذیرش وراث، این بدهی بر عهده ی ان ها گذاشته خواهد شد. اگر بدهی طلبکار در شورای حل اختلاف مورد تایید قرار بگیرد، این بدهی از اموال متوفی کسر خواهد شد.
آیا مالیات بر ارث قبل از اخذ گواهی انحصار وراثت اخذ می گردد
این سوالی است که بسیاری پس بیان گواهی مالیات مطرح می کنند. ورثه پس از گرفتن گواهی مربوطه از دادگاه این فرصت را دارند تا مالیات را پرداخت کنند و نیازی به پرداخت آن قبل از تقسیم ماترکه نیست.
گواهی انحصار وراثت المثنی
بعد از تقسیم ماترکه، عموما این گواهی برای اشخاص بی اهمیت می شود و آن را گم می کنند. اما گاهی نیز پیش می آید که بعد از تقسیم ماترکه نیز به این گواهی نیاز می شود. در اینجور مواقع بسیاری از افراد نمی دانند که به کدام مرجع قانونی باید مراجعه کنند. تمام اسناد در بخش بایگانی دادگاه ها وجود دارند و نیازی به دلواپسی و نگرانی نیست. شما می توانید با مراجعه به این مراکز و با همراه داشتن مدارک اقدام به گرفتن گواهی انحصار وراثت المثنی کنید.
مدارک لازم برای انحصار وراثت
کلیه مدارک جهت گرفتن گواهی تا انتهای کار به شرح زیر است:
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
- گواهی فوت صادر شده از طرف ثبت احوال
- فرم انحصار وراثت
- استشهاد شاهدین که تایید کننده منحصر بودن ورثه به اشخاص نام برده در فرم
- گواهی مالیات گرفته شده از اداره دارایی منطقه
انحصار وراثت در اقلیت های دینی کشور
یکی از زیبایی های کشور عزیزمان ایران وجود قوم های مختلف با فرهنگ ها، زبانها و ادیان مختلف غیر شیعه از جمله کلیمی، زرتشت و… می باشد. قانون در برخورد با ادیان دیگر طبق آیین و احکام همان دین برخورد می کند. یعنی اگر شخص غیر شیعه ای فوت کند علاوه بر مدارک بالا باید نظر مرجع دینی همان مذهب را درباره تقسیم ماترک هنگام دادخواست ارائه کند. به همین دلیل ملاک تقسیم ماترک نظر همان مرجع دینی میشود.
مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت توسط وکیل
- گرفتن وقت مشاوره حضوری (برای این امر با موسسه تماس حاصل فرمایید و یا از طریق بخش تماس با ما، با ما در ارتباط باشید)
- تحویل مدارک مربوطه به وکیل
- عقد قرار داد و انتخاب وکیل (توجه داشته باشید در موسسه مستر دادیار کارها به صورت تیمی صورت می پذیرد. یعنی با انتخاب یک وکیل و عقد قرارداد یک تیم از شما پشتیبانی خواهند کرد)
- دیگر نیازی به حضور شما نیست و تنها باید منتظر نتیجه باشید (گزارش پرونده توسط وکیل مربوطه در هر مرحله به شما اطلاع داده خواهد شد)
مدارک مورد نیاز برای اخذ گواهی توسط وکیل
تنها مدارک مورد نیاز در این خصوص مدارک شناسایی وراث و متوفی و همچنین گواهی فوت وی می باشد. باقی کارها توسط وکیل به سرعت صورت خواهد گرفت.